Beleid in leesbevordering
Ruim de helft van de basisscholen borgt leesbevordering in het beleid van de organisatie. Bij 52% vormt leesbevordering een structureel onderdeel van het beleidsplan, een daling ten opzichte van de driekwart in 2014. 38% van de basisscholen vertaalt het algemene beleid in een leesplan, waarin de visie, doelen en het jaarprogramma op het gebied van lezen voor het plezier zijn vastgelegd. Dit is nagenoeg evenveel als de 37% in 2014 (DUO Onderwijsonderzoek, 2019; 2014).
Groei leescoördinatoren
Er zijn in het basisonderwijs anno 2025 3.659 leescoördinatoren actief, een stijging van 8% ten opzichte van het jaar ervoor. Dit betekent dat ongeveer 58% van het totaal aantal basisscholen beschikt over een leescoördinator (DUO Onderwijsonderzoek, 2025, intern rapport). De groei komt mogelijk mede doordat steeds meer basisscholen meedoen aan de Bibliotheek op school, waarin de aanwezigheid van een leescoördinator verplicht is.
Het aantal basisscholen met een leescoördinator ligt in werkelijkheid waarschijnlijk lager. Drie à vier op de tien leescoördinatoren geeft in een onderzoek uit 2022 namelijk aan dat er bij hen op school meerdere leescoördinatoren actief zijn. Bovendien zegt één op de vijf schoolleiders dat geen enkele collega de taken van de leescoördinator vervult (DUO Onderwijsonderzoek, 2022).
64% van de leescoördinatoren vervult een of meer andere taken, meestal die van taalcoördinator (DUO Onderwijsonderzoek, 2025, intern rapport). Ruim een derde van de leescoördinatoren en drie op de tien schoolleiders zegt dat er aan het leescoördinatorschap geen specifieke eisen worden gesteld. In het geval er sprake is van eisen, zijn deze vaak gericht op de motivatie om de taak te vervullen en niet op de vaardigheden. Twee op de vijf leescoördinatoren geeft aan dat zij uitkomen met de uren die zij hebben voor hun taak. De overige drie op de vijf komt enige tijd tot veel tijd tekort voor de taak (DUO Onderwijsonderzoek, 2022). 34% van de docenten op scholen met een lees- en/of taalcoördinator ervaren de ondersteuning van deze collega als hoog, terwijl 52% de ondersteuning als gemiddeld ervaart (Inspectie van het Onderwijs, 2022).
Cursus Open Boek
De training Open Boek leidt basisschoolleerkrachten op tot leescoördinator. Na afloop kunnen ze aan de slag met het leesbevorderingsbeleid op hun school. Voor scholen die meedoen aan de Bibliotheek op school is deelname verplicht. De training gaat in op de geschiedenis van de jeugdliteratuur, manieren om een krachtig functionerende schoolbibliotheek op te zetten, het organiseren van boekenkringen en boekgesprekken en het betrekken van ouders bij de leesopvoeding.
17% van de leescoördinatoren op basisscholen in Nederland is opgeleid in de cursus Open Boek. Bij scholen met de Bibliotheek op school gaat het om 27% (DUO Onderwijsonderzoek, 2019). De opgeleide leescoördinatoren zijn tevreden over de kwaliteit. 68% geeft aan de cursus erg goed te vinden en dat deze hen verder heeft geholpen met het uitvoeren van hun taak (DUO Onderwijsonderzoek, 2022).
