Aantal deelnemende scholen
Steeds meer basis- en middelbare scholen en instellingen voor beroepsonderwijs huisvesten een schoolbibliotheek volgens de aanpak van de Bibliotheek op school. Scholen werken in dit programma, een onderdeel van Kunst van Lezen, samen met de openbare bibliotheek om middels het lezen van boeken het leesplezier en de leesvaardigheid te bevorderen.
126 basisbibliotheken werken anno 2021 aan de uitrol van de Bibliotheek op school of andere, vergelijkbare vormen van educatieve dienstverlening. Dit betreft een landelijke dekking van 90%. 3.599 basisscholen hanteren de aanpak van de Bibliotheek op school of andere, vergelijkbare vormen van educatieve dienstverlening. Dit betreft een landelijke dekking van 53%. In het voortgezet onderwijs, waar de aanpak zich richt op het vmbo, gaat het om 257 middelbare scholen. Dit betreft 22% van de 1.172 scholen in het werkgebied van basisbibliotheken en 18% van het totaal aantal middelbare scholen. Er worden anno 2021 in totaal ruim 700.000 basisscholieren bereikt en ruim 170.000 middelbare scholieren.
In het mbo en op de pabo werken respectievelijk 32 locaties en achttien instellingen met de aanpak van de Bibliotheek op school. De landelijke dekking op de pabo ligt hiermee op 42%. De aanpak is er bij pabo-studenten op gericht om het leesplezier en de leesvaardigheid te bevorderen bij henzelf en bij de basisscholieren aan wie zij les gaan geven.
De Bibliotheek op school richt zich op het aanbieden van een rijke, gevarieerde en actuele boekencollectie op school. Idealiter staan de boeken frontaal opgesteld in verrijdbare kasten, om ze aantrekkelijker te maken. Tevens is de bibliotheek idealiter tijdens en na schooltijd open, zijn leerlingen automatisch lid en kunnen ze de boeken mee naar huis nemen. Scholen met de Bibliotheek op school borgen leesbevordering idealiter in het beleidsplan en maken een leesplan met een visie, doelen en jaarprogramma op het gebied van lezen. Ook is de aanwezigheid van een leescoördinator op deelnemende scholen verplicht. Tot slot besteden scholen met de Bibliotheek op school idealiter dagelijks ten minste 15 minuten per dag aan leesbevorderingsactiviteiten, zoals vrij lezen, voorlezen en praten over boeken.
Er zijn 111 basisbibliotheken die, naast de uitrol van de Bibliotheek op school, ook werken aan BoekStart en BoekStart in de Kinderopvang, of aan andere, vergelijkbare vormen van educatieve dienstverlening in de kinderopvang. Dit betreft een landelijke dekking van 78%.
Redenen en invulling deelname
Basisscholen noemen het vergroten van het leesplezier en de taal- en leesprestaties de belangrijkste redenen om mee te doen met de Bibliotheek op school (DUO Omnibusonderzoek, 2014). Deelnemende scholen besteden gemiddeld ongeveer twintig minuten per dag aan vrij lezen en acht minuten aan voorlezen (Van der Sande et al., 2019). De helft van de basisschoolbibliotheken met de Bibliotheek op school leeft de norm van acht actuele boeken per leerling na (Probiblio & Pleiade Management, 2019). Op 65% van de basisscholen met de Bibliotheek op school kunnen leerlingen de boeken niet mee naar huis nemen (Desan & Kunst van Lezen, 2018). Op 70% van basisscholen met de Bibliotheek op school is een leescoördinator aanwezig (DUO Onderwijsonderzoek, 2019).
Binnen de Bibliotheek op school richten de projecten Lezen is leuk! en Vakantielezen zich in het bijzonder op basisscholen in krimp- en anticipeergebieden. Lezen is leuk! heeft in 2018 150 basisscholen voorzien van nieuwe boekenkasten en bibliotheekboeken. Binnen Vakantielezen, dat de terugval in leesvaardigheid tijdens de zomervakantie wil ondervangen, hebben in 2021 7500 groep 3- en 4-leerlingen van 135 basisscholen een leestasje gekregen met boeken en achtergrondinformatie.