Basisschoolkinderen
De meeste zes- tot twaalfjarige kinderen lezen regelmatig van papier of scherm. Ruim acht op de tien leest af en toe tot vaak boeken voor het plezier en ruim negen op de tien voor school. Ook worden zes- tot twaalfjarigen regelmatig voorgelezen. Dit gebeurt bij bijna acht op de tien door een ouder. Bijna drie op de tien luistert naar digitaal voorgelezen boeken. Zes- tot twaalfjarigen lezen minder vaak tijdschriften en kranten dan boeken (NMO Kids Monitor, 2025).
Zes- tot twaalfjarige kinderen brengen meer tijd door achter een scherm dan achter een boek. Het vaakst zijn zij aan het kijken. Ruim negen op de tien kijkt af en toe tot vaak televisie. Hetzelfde geldt voor filmpjes/vlogs en films/series via streamingdiensten. Het verschil met lezen zit vooral in de regelmaat. Er zijn relatief veel kinderen die ‘vaak’ kijken en ‘af en toe’ lezen. Negen op de tien zes- tot twaalfjarigen gamet af en toe tot vaak, terwijl 65% af en toe tot vaak communiceert door te appen/snappen (NMO Kids Monitor, 2025).
Jongeren en jongvolwassenen
Ook jongeren en jongvolwassenen maken in hun vrije tijd vaker gebruik van andere media dan van boeken. Het contrast is in deze levensfase nog groter. Ruim driekwart van de twaalf- tot 25-jarigen appt op dagelijkse basis en gebruikt sociale media. 55% luistert naar muziek of naar de radio, 40% kijkt televisie of series en films en 31% gamet. Een op de tien 12- tot 25-jarigen leest dagelijks een boek. Jongeren en jongvolwassenen zijn ten opzichte van 2018 vaker boeken gaan lezen. Het appen, gebruiken van sociale media en het kijken van televisie of series en films is juist teruggelopen (KvB Boekwerk & GfK, 2023, meting 64).
Jongeren maken in vergelijking tot volwassenen intensief gebruik van schermapparaten en beperkt van boeken, tijdschriften en kranten. 13- tot 19-jarigen besteden vijf keer zoveel tijd aan (hoofdzakelijk digitaal) communiceren als 65-plussers. Ze besteden hieraan ruim 2 uur en 11 minuten per dag, ongeveer evenveel als vijf jaar eerder. Voor lezen (gedrukt en digitaal, en uit boek, krant en tijdschrift) reserveren 13- tot 19-jarigen juist zes keer zo weinig tijd als 65-plussers. Ze besteden hieraan dagelijks 14 minuten, bijna 40% minder dan vijf jaar geleden (Schaper, Wennekers & De Haan, 2019).
Overgang basis- naar voortgezet onderwijs
Leerlingen in het voortgezet onderwijs lezen minder vaak dan basisscholieren. Het gebruik van andere media daarentegen neemt in de overgang tussen basis- en voortgezet onderwijs sterk toe. Dit geldt met name voor het bijhouden van contacten met leeftijdsgenoten (berichten versturen en bellen, skypen en face-timen), en daarnaast voor muziek luisteren en kijken naar beeldmateriaal op televisie en internet. De voorkeur van kinderen en jongeren verandert, met het klimmen der jaren, dus van boeken naar online schermmedia, om mee te communiceren en inhoud te consumeren (DUO Onderwijsonderzoek, 2017).
