De bibliotheek en de school bundelen vaak de krachten. Openbare bibliotheken werken op het gebied van leesbevordering in schooljaar 2023-2024 samen met 85% van de basisscholen in hun werkgebied (Warnaar & Klaren, 2025). Dit is vrijwel gelijk gebleven ten opzichte van schooljaar 2022-2023, toen bibliotheken met 84% van de basisscholen in hun werkgebied samenwerkten (Warnaar & Klaren, 2024).
In het voortgezet onderwijs ligt het aantal lager: openbare bibliotheken werken samen met 56% van de middelbare scholen in hun werkgebied (Warnaar & Klaren, 2025). Bibliotheken werken vooral samen met middelbare scholen die vmbo aanbieden (254 schoollocaties), gevolgd door havo (110 schoollocaties) en vwo (96 schoollocaties) (Warnaar & Klaren, 2025, meting 2023-2024, achterliggende data).
De eigen expertise en voldoende draagvlak voor structurele samenwerking binnen de eigen organisatie zijn volgens bibliotheken de grootste successen in de samenwerking met het onderwijs. Een gebrek aan personeel en financiering vormen in hun ogen de grootste knelpunten (Warnaar & Klaren, 2025).
Samenwerking basisonderwijs
De samenwerking met basisscholen kan verschillende vormen aannemen en zowel diensten als activiteiten omvatten. Zo hebben bibliotheken met 60% van de scholen voor primair onderwijs in het schooljaar 2023-2024 een structurele samenwerking in het kader van de Bibliotheek op school of een vergelijkbare aanpak. Met de overige basisschoollocaties vond een incidentele samenwerking plaats (25%) (Warnaar & Klaren, 2025).
96% van de bibliotheken die structureel samenwerken met het basisonderwijs geven regelmatig collectieadvies, 87% stelt samen met de school het leesplan op, 94% biedt ondersteuning bij het organiseren van leerlingactiviteiten en -werkvormen op school, 94% geeft advies rondom het taal- en leesbeleid, 96% organiseert workshops en trainingen op het gebied van leesbevordering aan leerkrachten en 97% organiseert groepsbezoeken aan de bibliotheek voor leerlingen (Warnaar & Klaren, 2025). Ook geeft 84% advies over het gebruik van boeken bij zaakvakken (Warnaar & Klaren, 2025, meting 2023-2024, achterliggende data).
Het aantal bibliotheken dat informatieavonden en workshops voor ouders organiseert is gestegen van 41% in 2022-2023 naar 80% in 2023-2024. Waarschijnlijk komt dit door de afschaffing van maatregelen ter voorkoming van de verspreiding van het coronavirus, waardoor groepsbijeenkomsten weer mogelijk waren. Vrijwel alle bibliotheken bieden een of meer leesbevorderingscampagnes aan, zoals De Nationale Voorleeswedstrijd, de Kinderboekenweek en De Nationale Voorleesdagen (Warnaar & Klaren, 2025).
Ruim 2.600 basisscholen (44%) maken gebruik van het advies van de bibliotheek bij het opstellen van een leesplan. Dit is procentueel gezien ongeveer gelijk aan een jaar eerder toen met 45% van de schoollocaties een leesplan werd opgesteld (Warnaar & Klaren, 2025).
Samenwerking voortgezet onderwijs
In 2023-2024 werken bibliotheken structureel met 381 schoollocaties in het voortgezet onderwijs samen (26%), waarvan met 322 scholen via de Bibliotheek op school of een vergelijkbare aanpak (22%). Met 433 locaties hebben bibliotheken een incidentele samenwerking (30%) (Warnaar & Klaren, 2025). Bibliotheken die structureel samenwerken met het onderwijs volgens de aanpak van de Bibliotheek op school of een vergelijkbare aanpak, vullen de samenwerking op diverse manieren in.
Zo geven de bibliotheken collectieadvies aan middelbare scholen (82%), helpen ze bij het opstellen van een leesplan (60%), ondersteunen ze bij het organiseren van leerlingactiviteiten en -werkvormen (70%), geven ze advies over het taal- en leesbeleid (80%), organiseren ze workshops en trainingen voor leerkrachten (77%), en organiseren ze groepsbezoeken voor leerlingen aan de bibliotheek (84%) en organiseren ze informatieavonden en workshops voor ouders (16%) (Warnaar & Klaren, 2025). Ook geven bibliotheken advies over het gebruik van boeken bij zaakvakken (35%) (Warnaar & Klaren, 2025, meting 2023-2024, achterliggende data).
Ook voor het voortgezet onderwijs bieden bibliotheken een of meer leesbevorderingscampagnes en –activiteiten aan, zoals de Boekenweek van Jongeren, de Poëzieweek, Geef een Prentenboek cadeau en De Jonge Jury (Warnaar & Klaren, 2025).
