Een van de meest effectieve manieren om de taalontwikkeling van jonge kinderen te bevorderen is voorlezen. Thuis en in de kinderopvang. De taalontwikkeling van kinderen die al in hun eerste levensjaar worden voorgelezen verloopt gunstiger dan die van kinderen die niet worden voorgelezen.
Voorlezen belangrijk voor taalontwikkeling
In de brochure Meer voorlezen, beter in taal (2021) biedt Kees Broekhof een op feiten gebaseerde onderbouwing voor de aanname dat voorlezen belangrijk is voor de taalontwikkeling van jonge kinderen. Broekhof gaat eerst in op het belang van gesproken taal in de thuisomgeving. Daarna kijkt hij naar de rol van voorleesboeken, de taal in boeken voor verschillende leeftijdsgroepen en het nut van digitale prentenboeken. Ten slotte beschrijft hij enkele wetenschappelijke onderzoeken die laten zien welke effecten van voorlezen verwacht kunnen worden en welke omstandigheden bijdragen aan de effectiviteit.
Taalomgeving verrijken met (digitale) prentenboeken
Boeken zijn een middel bij uitstek om de taalomgeving van kinderen te verrijken, want boeken geven op een vanzelfsprekende manier aanleiding tot interactie tussen ouder en kind. Het is de combinatie van de materiële omgeving (de boeken) en het gedrag van de ouders (het praten) die de doorslag geeft voor de taalontwikkeling van kinderen. Hoe beter ouders erin slagen om de juiste boeken voor hun kind te kiezen en om daar op een stimulerende manier mee om te gaan, des te sterker zal het effect zijn op de taalontwikkeling van het kind.
Kinderen kunnen ook veel leren van digitale boeken. Net zoals bij ‘echte’ prentenboeken hangt het leereffect voor een groot deel af van de kwaliteit van het boek en de interactie (in dit geval met het digitale verhaal). Broekhof beschrijft de criteria voor kwalitatief goede digitale boeken en apps.
Structurele samenwerking tussen Bibliotheek en kinderopvanginstellingen
Bibliotheken kunnen ouders en pedagogisch medewerkers helpen met suggesties voor geschikte boeken en tips voor effectief voorlezen. Door de voorleesroutine al op de jongste leeftijd in te zetten, krijgt de omgang met boeken een vaste plek in het gezin. De kinderopvang en peuterspeelzaal kunnen op deze routine voortbouwen. Onderzoek toont aan dat de gunstige effecten van deze aanpak al zichtbaar worden in de leerresultaten op de basisschoolperiode.
De brochure Meer lezen, beter in taal is er voor vier leeftijdsgroepen.