6,7% van de Nederlanders downloadt of streamt wel eens e-boeken uit illegale bron. Er zijn meer Nederlanders die muziek (10%) en films en series (13%) in bezit krijgen via illegale kanalen. Ook zijn er meer Nederlanders die e-boeken betaald of (legaal) onbetaald downloaden (19%) of rechtstreeks streamen van het internet (12%), en die gedrukte boeken aanschaffen in de winkel of webwinkel (39%) of lenen bij de bibliotheek (22%). Terwijl de groep die films en muziek illegaal downloadt sinds 2012 is gekrompen, is deze voor e-boeken stabiel gebleven (IViR, 2018).
Het gebruik van het legale en illegale circuit gaat hand in hand. Nederlanders die downloaden uit illegale bron, kopen ook vaker gedrukte én digitale boeken (IViR, 2018; IViR, 2012). Tegelijkertijd bestaat er een significant en dus ‘betekenisvol’ verdringingseffect tussen de legale en illegale kanalen. Dit impliceert dat gratis downloaden uit illegale bron ten koste gaat van de af- en omzet uit betaalde kanalen (IViR, 2018).
De (te hoge) prijs is de vaakst genoemde reden om boeken te downloaden uit illegale bron (IViR, 2018). Tegelijkertijd zou zeven op de tien downloaders uit illegale bron bereid zijn om voor de betreffende boeken te betalen (IViR, 2012). De betalingsbereidheid voor e-boeken ligt hoger dan die voor muziek en films. Een mogelijke oorzaak is het relatief oude leespubliek van gedrukte en digitale boeken (SEO Economisch Onderzoek, 2012).
Het gebruik van het illegale aanbod door oudere mensen ligt voor boeken, net als voor muziek, films en games, lager dan bij jongere mensen. Terwijl vrouwen overwegend boeken aanschaffen via de legale kanalen, zijn mannen, net als voor muziek, films en games, oververtegenwoordigd onder de groep die boeken downloadt uit illegale bron (IViR, 2018).
De houding van lezers van e-boeken ten opzichte van het verkrijgen van boeken uit illegale bron verandert. Tussen 2016 en 2018 daalt het aantal e-boeklezers dat aangeeft mensen te begrijpen die illegaal e-boeken downloaden en die zelf geen schuldgevoel zouden hebben bij illegaal downloaden. Het aantal e-boeklezers dat principieel tegen het illegaal downloaden van e-boeken is, laat juist een stijging zien (KvB Boekwerk & GfK, 2018, meting 46).
