Boekenweek
Over (on)vervuld verlangen
‘Iedereen praat over verliefdheid alsof het de meest wonderbaarlijke, allesbepalende ommekeer in je leven. Er gebeurt iets, zeggen ze, en je wéét het,’ zo begint de hoofdpersoon zijn/haar verhaal in het eerste deel van het zomerdrieluik De Godden broers. Of hier een jongen of meisje aan het woord is, laat Meg Rosoff een boek lang in het midden, maar dat doet er weinig toe. Hij-zij-hen beziet de knappe Kit Godden, die een zomer lang komt logeren in het strandhuis en denkt: ‘Je kijkt in de ogen van je lief en je ziet niet alleen degene van wie je altijd al had gedroomd, maar ook de jij in wie je altijd stilletjes hebt geloofd, de jij die verlangen en verrukking opwekt. De jij die niemand anders ooit echt heeft gezien.’ Ach, die hunkering om door die ander gezien te worden, dat is zo universeel en mooi getroffen, denk je. Tot Meg Rosoff er vilein aan toevoegt: ‘Ik keek in zijn ogen en wist het. Maar ja, ieder ander wist het ook. En ieder ander voelde precies hetzelfde.’ Weg romantiek. Kit Godden blijkt een jonge seksgod zonder een greintje geweten. Als een sloopkogel gaat hij tekeer tijdens wat een idyllische familiezomer aan het strand had moeten worden en maakt hij slachtoffers – dwars door generaties heen. Er sneuvelen verwachtingen en verbintenissen alsof het een tragedie van Shakespeare betreft. ‘Jij maakt alles anders,’ zal Kit zeggen tijdens een onverwachte zoenpartij in de duinen, waarbij alle waarschuwingslichten in het hoofd van de ik-persoon afgaan. Tevergeefs, want Kit is onweerstaanbaar.
Een uitzinnige duikel
Is verliefdheid in De Godden broers een verwoestende kracht, in De tunnel geeft het vleugels. Anna Woltz gunt haar lezers meer romantiek, maar ook zij speelt met de verwarring die lichamelijke aantrekkingskracht kan hebben – tegen beter weten in. Ella, veertien jaar oud en recent hersteld van polio, staat in de rij voor een schuilplaats in de ondergrondse, als ze Jay voor het eerst ziet. ‘Hij is een kop groter dan ik. Zijn armen gespierd, zijn ogen hebben de kleur van de versperringsballonnen boven ons hoofd,’ noteert ze. Het is september 1940 en Londen wordt onophoudelijk gebombardeerd door Duitse bommenwerpers. Ella heeft dus wel iets anders aan haar hoofd dan toe te geven aan haar ontluikende verlangens. Ze is een ‘mankepoot’, voelt zich geen partij voor Jay, en verfoeit bovendien klaplopers als hij. Ze piekert er niet over om hem aandacht te geven. Tot ze hem tegen het slot van het boek in een opwelling zomaar kust, terwijl de Spitfires ’s nachts over de stad razen. ‘Mijn hart maakt een uitzinnige duikel,’ constateert ze. Hoe dat verder moet? Ella heeft geen idee, maar Anna Woltz is gul en besluit dit zinderende boek met een hoopvol slot.
Zomerse vakantiebubbel
In Als vuur van Sara Lövestam bestaat de eerste liefde uit voorzichtig aftasten. Anna en Lou ontmoeten elkaar op de veerboot naar een Zweeds vakantie-eilandje en komen uit verschillende werelden. Lou heeft steenrijke ouders en zit op het gymnasium, Anna’s vader is alcoholist en hun gammele eilandhuisje rammelt van mankementen. Ze raken in elkaar geïnteresseerd en bespieden elkaar met grote omzichtigheid. Anna trekt de stoute schoenen aan en stuurt met bonzend hart een onhandig geformuleerde brief, met tape omwikkeld. As ze eenmaal samen in een bootje stappen, vallen alle drempels weg. ‘Er is niemand zoals Anna,’ denkt Lou, maar hun zomerse vakantiebubbel blijkt moeilijk bestand tegen de verwachtingspatronen van de buitenwereld. Het is een prachtig verhaal over twee kwetsbare tieners en de breekbaarheid van zo’n overrompelende eerste liefde.
Zachte omhelzing
Bij eerste liefde hoort onvermijdelijk liefdesverdriet. Erna Sassen serveert je in Zonder titel een stevige portie. Joshua is gefrustreerd omdat hij geen contact meer krijgt met Zivan, zijn jeugdvriendin. Jarenlang waren ze maatjes, was er niemand die zo naar hem kon luisteren, die hem beter begreep. Toen Zivans vader haar meenam naar Irak en ze terugkeerde met een hoofddoek, leek ze uitgeblust en werd alles anders. Ze veranderde, liep weg en werd onbereikbaar. Joshua scheldt en tekent erop los in dit boek. Zivan wordt een verslaving, een obsessie. Hij tekent haar op allerlei manieren, met een bevermuts, met haar alter-ego het geitje, in allerlei posities, naakt – levensecht verbeeld door tekenaar Martijn van der Linden. Erna Sassen is ongeëvenaard grappig in het beschrijven van gedoe tussen Joshua en zijn klasgenoten in drie vmbo. Tussen uitdrukkingen als ‘krijg de kangoeroe-tyfus’ en ‘vette shit, kutzooi!’ is er dan ineens een rake ontboezeming: ‘Niemand met zo’n fijne stem, zo’n zachte omhelzing, zo’n soepel lichaam waar het bloed langzamer doorheen lijkt te stromen dan het mijne zodat je onmiddellijk rustig wordt als ze naast je komt zitten, en al je paniek verdwijnt. […] Hoe kan ik zonder haar?’ Als Joshua een geitje op zijn arm laat tatoeëren en Zivan je op de allerlaatste tekening de rug toekeert, voel je zijn ontreddering. Erna Sassen zet je op het verkeerde been in dit recht uit het hart-geschreven verhaal. Je kunt het niet lezen zonder constant in de lach te schieten vanwege de vlijmscherpe humor, maar intussen raakt ze je snoeihard. Het verlies van een grote liefde als Zivan is levensveranderend en kerft diep. Er zijn maar weinig schrijvers die je dat zó kunnen laten voelen.
Nog meer hartstocht
Ongelukkiger dan in De dag die nooit komt van Oliver Reps kan een liefde haast niet verlopen. Tijdens een doorwaakte nacht sleurt Elias je mee in een even betoverend als meedogenloos verhaal (De Harmonie, 15+).
Drama Queen van Derk Visser is een rauw verhaal over een ontluikende liefde tussen twee meisjes die opbloeit in een kansarme buurt, tussen de smeulende resten van een gewelddadig nieuwjaarsfeest (Gottmer, 13+).
Drie boeken lang beschreef Edward van de Vendel de lotgevallen van Tycho en de Noorse Oliver. In de klassieker De dagen van de Bluegrassliefde, waarin ze elkaar leren kennen tijdens een voetbalkamp in de VS, bloeit hun liefde op (Querido, 13+).
In Iets heel bijzonders van Susin Nielsen komt de liefde uit onverwachte hoek. Wilbur valt als een blok voor de Franse uitwisselingsstudente Charlie en doet verwoede pogingen haar te veroveren, maar een tegenbezoek aan Parijs verloopt anders dan gehoopt (Lemniscaat, 13+).
Stilte heeft een eigen stem van Ruta Sepetys gaat over de onmogelijke liefde tussen de Amerikaanse Daniel en de Spaanse Ana tegen een weergaloos historisch decor: de nasleep van de Spaanse burgeroorlog in Madrid (Luitingh-Sijthoff, 15+).
Michele uit Sterker dan elk afscheid van Enrico Galiano was ooit een veelbelovend keeper, maar is blind geworden door een auto-ongeluk; Nina is hoog sensitief en probeert zich af te sluiten voor de wereld. Hun ontmoeting maakt veel los (Luitingh-Sijthoff, 15+).