Citeren? Stichting Lezen - Leesmonitor(2024). Tweetaligheid overwegend gunstig voor ontwikkeling. https://www.lezen.nl/onderzoek/tweetaligheid-overwegend-gunstig-voor-ontwikkeling/.
4 november 2021

Veel kinderen in Nederland groeien op met een aanbod in meerdere talen. Naast het Nederlands kan het een regionale taal betreffen, zoals het Fries, of een taal uit een ander land, zoals het Engels, Turks of Chinees. De andere taal kan zowel een moeder- of eerste taal als een tweede taal zijn. Het beheersen van meerdere talen in woord en geschrift lijkt voor opgroeiende kinderen meer voor- dan nadelen met zich mee te brengen (Stichting Lezen, 2018).

De woordenschat van tweetalige kinderen is over het algemeen kleiner dan de woordenschat van eentalige kinderen, en dit is het geval voor de beide talen. Hierdoor kunnen lagere prestaties op het begrijpend lezen ontstaan. Tegelijkertijd hangt de spreekvaardigheid positief samen met de leesvaardigheid, ook voor twee verschillende talen. Het kunnen spreken van het Turks naast het Nederlands kan het leren lezen in het Nederlands stimuleren. Ook de leesvaardigheid in twee verschillende talen hangt positief met elkaar samen, vooral als de talen het schrift delen. Het leren lezen in het Nederlands kan zodoende het leren lezen in een andere taal stimuleren. Dit komt doordat in de hersenen de leersystemen voor beide talen over en weer worden geactiveerd (Stichting Lezen, 2018).

Voor het voorlezen en andere talige vroeg- en voorschoolse activiteiten zijn vergelijkbare resultaten gevonden. Het thuis voorlezen in de moedertaal, in combinatie met het leren van de tweede taal op school, stimuleert de taalontwikkeling van kleuters in de tweede taal (Roberts, 2008; Grøver et al., 2020).

Sommige onderzoeken laten zien dat het kunnen beschikken over woorden in twee verschillende talen, mogelijk helpt in het leren om abstract te denken. Kleuters die onderwijs volgen in twee talen, scoren na een jaar bijvoorbeeld hoger op intelligentie dan kleuters in eentalig onderwijs (Woumans et al., 2016). Ook op latere leeftijd zijn er dergelijke positief effecten gevonden op de cognitieve vermogens. 11-jarigen en 73-jarigen die twee talen beheersen presteren hoger op een intelligentietest dan eentaligen. Bij de 73-jarigen is gecontroleerd voor de uitslag op jongere leeftijd, wat het aannemelijk maakt dat tweetaligheid de intelligentie beïnvloedt en niet andersom (Bak et al., 2014).

Naast intelligentie bestaan er aanwijzingen dat tweetaligheid bevorderlijk werkt voor creatief denken, verbeeldingskracht, communicatieve vaardigheden en het zich verplaatsen in het perspectief van een ander mens (Stichting Lezen, 2018).

Doelgroep(en)