Op 4 juli 2019 heeft de Tweede Kamer de motie van Lodewijk Asscher (PvdA) en Corinne Ellemeet (Groen Links) aangenomen om ‘te bezien hoe het gebruik van bibliotheekvoorzieningen voor alle kinderen in Nederland kosteloos toegankelijk kan worden gemaakt’. Dat gebeurde n.a.v. het Algemeen Overleg over de Uitgangspuntennotitie voor het cultuurbeleid 2021-2024 van minister van OCW, Ingrid Van Engelshoven. Daarin kwamen ook kort het verzoek om het openhouden van bibliotheken in kleine gemeenten aan de orde en de plannen rond leesbevordering.
Motie over gratis bibliotheeklidmaatschap voor kinderen en jongeren
Minister Van Engelshoven beantwoordde tijdens het overleg de vraag van Lodewijk Asscher om te regelen dat de bibliotheek gratis is voor kinderen tot 18 jaar. ‘Als we zien dat we ons zorgen moeten maken over het leesplezier van jonge mensen, dat we ervoor moeten zorgen dat ze blijven lezen, dan vervult die bibliotheek een ontzettend belangrijke rol. Voor heel veel jongeren vindt hun eerste aanraking met cultuur plaats in de bibliotheek. Die moet laagdrempelig zijn. We gaan de Bibliotheekwet dit jaar evalueren. Op dit moment hebben de gemeenten de mogelijkheid om aan jeugdleden een bijdrage te vragen. Ik ga kijken of het verstandig is om die mogelijkheid uit de wet te schrappen, zodat we daarmee het heldere uitgangspunt hebben dat voor jongeren tot en met 18 jaar de bibliotheek gratis moet zijn.’
Motie over openhouden bibliotheken in kleine gemeenten
Minister Van Engelshoven refereerde tijdens het overleg ook aan een eerdere motie van Thierry Aartsen (VVD) en Lodewijk Asscher, waarin zij de regering verzoeken om te onderzoeken of en hoe het voortbestaan van bibliotheken in verschillende kleine kernen zeker te stellen is. ‘U vroeg in een eerder debat om te bevorderen dat kleine gemeenten een bibliotheek overeind kunnen houden. Dat voeren we volop uit en daarin worden stappen gezet.’
Leesbevordering: leesplezier voor jonge mensen
Minister Van Engelshoven liet ook tijdens dit debat weten leesbevordering erg belangrijk te vinden. ‘Er blijven wel twee verschillende lijnen. Dat is aan de ene kant het bevorderen van leesplezier bij vooral jonge mensen, en aan de andere kant wat we doen aan laaggeletterdheid. Voor een deel zit daar een overlap in. Dan hebben we het over preventie en het zorgen dat laaggeletterde volwassenen het been bijtrekken en dat we die het goede aanbod geven.’
Motie over schoolbibliotheken op elke school
De motie over de bibliotheken in kleine gemeenten werd op 27 november 2018 aangenomen door de Tweede Kamer. Die dag werd er nog een andere ‘bibliotheekmotie’ van Lodewijk Asscher aangenomen. Asscher constateert in die motie ‘dat kinderen zeker moeten zijn van de beschikbaarheid van een bibliotheek ter bevordering van de leesvaardigheid, om boeken te lenen en om informatie op te zoeken’ en ‘dat de aanwezigheid van goed uitgeruste schoolbibliotheken volgens onderzoek een sterke impuls is voor de leesbevordering van kinderen in het basisonderwijs’. Tegelijkertijd constateert hij dat ‘het programma van Stichting Lezen en lokale bibliotheken heeft bijgedragen aan bibliotheekvoorzieningen op 45% van de scholen maar dat daarmee 55% nog niet is bereikt’. Asscher verzoekt de regering ‘bij de evaluatie van het programma Tel mee met Taal in kaart te brengen op welke wijze het bereik onder basisscholen, voor het tot stand brengen van dergelijke schoolbibliotheekvoorzieningen, kan worden vergroot en de Kamer hierover in het voorjaar van 2019 te informeren bij het besluit op het vervolg van Tel mee met Taal.’
Lees het verslag van Algemeen Overleg Uitgangspuntennotitie cultuurbeleid (27 juni 2019)
Lees de Motie van de leden Asscher en Ellemeet over bibliotheekvoorzieningen voor alle kinderen in Nederland kosteloos toegankelijk maken (4 juli 2019)
Lees de Motie van het lid Asscher over het tot stand brengen van schoolbibliotheekvoorzieningen (19 november 2018)
Lees de Motie van de leden Aartsen en Asscher over het voortbestaan van bibliotheken in kleine kernen (19 november 2018)