‘Lezen heeft een vrouwelijk imago.’ Kinderen geven al vroeg blijk van dergelijke opvattingen. Zij onderschrijven in grote getale de stelling dat ‘lezen meer iets is voor meisjes dan voor jongens’. Dit geldt voor jongens sterker dan voor meisjes. En hoe sterker zij met deze stelling instemmen, hoe minder leuk ze lezen vinden (Clark, Torsi & Strong, 2005) en hoe minder gemotiveerd ze zijn om te lezen (Sokal, Katz, Adkins, Gladu, Jackson-Davis & Kussin, 2005).
Jongens die lezen meisjesachtig vinden, kunnen gaan denken dat lezen hun eigen imago schaadt. Een groep onderzoekers liet 6-jarige kinderen een aantal boeken kiezen voor zichzelf, voor een andere jongen en voor een ander meisje. Zowel jongens als meisjes zochten voor zichzelf meer verhalende boeken uit. Voor een ander meisje kozen ze juist meer verhaalboeken, terwijl ze voor een andere jongen meer informatieve boeken kozen (Chapman, Filipenko, McTavish & Shapiro, 2007).
Jongens laten zich over het algemeen sterker leiden door hun genderidentiteit dan meisjes. Bij het lezen van boeken is dit niet anders. Jongens identificeren zich bijvoorbeeld minder sterk met vrouwelijke karaktereigenschappen dan meisjes met mannelijke karaktereigenschappen. Ze kiezen überhaupt minder snel een typisch meisjesboek dan dat meisjes een typisch jongensboek kiezen (McGeown et al., 2012).
Leerkrachten kunnen ertoe neigen om genderstereotypen te volgen. Zij ondernemen in groep 7 en 8 van het basisonderwijs meer verschillende leesbevorderingsactiviteiten als er meer meisjes in de klas zitten dan jongens. Ook introduceren zij dan vaker fictieteksten en non-fictieteksten als onderdeel van de leesbevordering (Ruwette, Van Schooten, & De Glopper, 2020).
Jongens kunnen om deze redenen baat hebben bij leesbevorderingsprogramma’s die zich specifiek richten op het verminderen van genderopvattingen. Op scholen waar jongens en meisjes even regelmatig en divers lezen, is ruim de helft van de jongens ervan overtuigd dat mannen en vrouwen over het algemeen hetzelfde type boeken lezen (Pickering, 1997, zoals geciteerd in Francis, 2001). Bovendien is de seksekloof voor lezen kleiner op scholen waar minder strikte genderopvattingen heersen (Younger, Warrington & McLellan, 2005).
